Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2014
Καπνίζω από τότε απρόσκοπτα, χωρίς διάλειμμα, όλα αυτά τα χρόνια,
γνωρίζοντας πολύ καλά ότι αυτό που κάνω θα με βλάψει, μα απ’ την άλλη
―ποιος ξέρει, για να ’χω ίσως κάποια στήριξη― σκέφτομαι πως σ’ όλη
ετούτη τη μακρά διαδρομή δεν θυμάμαι ποτέ τον εαυτό μου να έχει κάνει
κάτι ―έστω και με εξαίρεση μιας μέρας μέσα στις χιλιάδες που περάσανε―
που να μη με έχει βλάψει έστω και μακροπρόθεσμα.
Μεσ’ από τούτη τη διαστροφή, λοιπόν, αρνούμαι την εικόνα ενός ολόκληρου πλανήτη, όπου κανείς απ’ τους ανθρώπους που τον κατοικούν δεν θα φυσάει πια, με δαχτυλήθρες, προς τον ουρανό τον ιαματικό καπνό από τα σπλάχνα του σαν να ’ταν κάποιο είδος εργασίας της ψυχής, ούτε μπορώ να φανταστώ, μέσα στη νύχτα, το έρημο δωμάτιο του κάθε λυπημένου χωρίς την κάφτρα του τσιγάρου του: δίχως το καρβουνάκι αυτό της προσευχής που χρόνια φέγγει ασθενικά κι επίμονα σ’ όλα τα έρημα δωμάτια, δηλώνοντας μ’ αυτό τον τρόπο προς τον Ύψιστο, πως η ζωή ετούτη που μας δόθηκε είναι πολλές φορές τόσο αβάσταχτη που ακόμη και οι πιο ανθεκτικές ψυχές μοιάζουν αδύναμες να την αντέξουν.
Ας είναι. Είναι που δεν μπορώ να κάνω αλλιώς, γι’ αυτό συχνά και σκέφτομαι ότι κι οι πιο επιβλαβείς συνήθειες όλο και κάποιο ρόλο χρήσιμο θα παίζουν, αφού ο άνθρωπος βλέπει τα πάντα στη ζωή απ’ τη δική του οπτική γωνία και βρίσκει, όταν χρειαστεί, τα πειστικότερα επιχειρήματα για να υπερασπιστεί ακόμη και τα λάθη του.
Έτσι κι αλλιώς, στον τομέα των εντυπώσεων, κερδίζει πάντοτε η μορφή σε βάρος της ουσίας. Μάχες πολλές κερδήθηκαν μόνο μ’ αυτό τον τρόπο, αφού, συχνά, τα πάντα μοιάζουν να εξαρτώνται μόνο και μόνο από τον τρόπο που διατυπώνονται.
Ν. Χουλιαράς
Μεσ’ από τούτη τη διαστροφή, λοιπόν, αρνούμαι την εικόνα ενός ολόκληρου πλανήτη, όπου κανείς απ’ τους ανθρώπους που τον κατοικούν δεν θα φυσάει πια, με δαχτυλήθρες, προς τον ουρανό τον ιαματικό καπνό από τα σπλάχνα του σαν να ’ταν κάποιο είδος εργασίας της ψυχής, ούτε μπορώ να φανταστώ, μέσα στη νύχτα, το έρημο δωμάτιο του κάθε λυπημένου χωρίς την κάφτρα του τσιγάρου του: δίχως το καρβουνάκι αυτό της προσευχής που χρόνια φέγγει ασθενικά κι επίμονα σ’ όλα τα έρημα δωμάτια, δηλώνοντας μ’ αυτό τον τρόπο προς τον Ύψιστο, πως η ζωή ετούτη που μας δόθηκε είναι πολλές φορές τόσο αβάσταχτη που ακόμη και οι πιο ανθεκτικές ψυχές μοιάζουν αδύναμες να την αντέξουν.
Ας είναι. Είναι που δεν μπορώ να κάνω αλλιώς, γι’ αυτό συχνά και σκέφτομαι ότι κι οι πιο επιβλαβείς συνήθειες όλο και κάποιο ρόλο χρήσιμο θα παίζουν, αφού ο άνθρωπος βλέπει τα πάντα στη ζωή απ’ τη δική του οπτική γωνία και βρίσκει, όταν χρειαστεί, τα πειστικότερα επιχειρήματα για να υπερασπιστεί ακόμη και τα λάθη του.
Έτσι κι αλλιώς, στον τομέα των εντυπώσεων, κερδίζει πάντοτε η μορφή σε βάρος της ουσίας. Μάχες πολλές κερδήθηκαν μόνο μ’ αυτό τον τρόπο, αφού, συχνά, τα πάντα μοιάζουν να εξαρτώνται μόνο και μόνο από τον τρόπο που διατυπώνονται.
Ν. Χουλιαράς
Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2014
Αργότερα στη ζωή περιμένεις να ξεκουραστείς λιγάκι - έτσι δεν είναι;
Πιστεύεις ότι σου αξίζει. Εγώ πάντως, έτσι πίστευα. Τότε όμως αρχίζεις
να καταλαβαίνεις ότι δουλειά της ζωής δεν είναι να επιβραβεύει την αξία.
Επίσης, όταν είσαι νέος, νομίζεις ότι μπορείς να προβλέψεις τις πιθανές οδύνες και τη θλίψη που μπορεί να φέρει η ηλικία. Φαντάζεσαι τον εαυτό σου μόνο, χωρισμένο, χήρο, τα παιδιά να μεγαλώνουν μακριά σου, τους φίλους να πεθαίνουν. Φαντάζεσαι την απώλεια της κοινωνικής θέσης σου, την απώλεια της επιθυμίας - και του να είσαι επιθυμητός. Μπορεί να πας και πιο πέρα και να αναλογιστείς τον δικό σου θάνατο που πλησιάζει, έναν θάνατο τον οποίο, όποια συντροφιά κι αν έχεις μαζέψει γύρω σου, πρέπει να αντιμετωπίσεις μόνος. Όλα αυτά όμως γίνονται κοιτώντας μπροστά. Εκείνο που δεν μπορείς να κάνεις είναι να κοιτάξεις μπροστά και να φανταστείς τον εαυτό σου να κοιτάει πίσω από εκείνο το σημείο στο μέλλον. Να μαθαίνει τα νέα συναισθήματα που φέρνει ο χρόνος. Να ανακαλύπτει, για παράδειγμα, ότι καθώς λιγοστεύουν οι μάρτυρες της ζωής σου, υπάρχει λιγότερη επιβεβαίωση και κατά συνέπεια βεβαιότητα ως προς το τι είσαι και τι ήσουν. Ακόμη κι αν έχεις τηρήσει επιμελώς αρχείο -λόγια, ήχους, εικόνες-, μπορεί να διαπιστώσεις ότι έχεις προβεί σε λάθος αρχειοθέτηση. Πώς ήταν εκείνο πού συνήθιζε να αναφέρει ο Έιντριαν; "Ιστορία είναι η βεβαιότητα που δημιουργείται στο σημείο όπου οι ατέλειες της μνήμης συναντούν τις ανεπάρκειες της τεκμηρίωσης.
Αυτό δεν είναι άλλωστε η ζωή; Μερικά επιτεύγματα και μερικές απογοητεύσεις. Εμένα μου φάνηκε ενδιαφέρουσα, αλλά δεν πρόκειται να διαμαρτυρηθώ ούτε να εκπλαγώ αν κάποιοι τη θεωρούν λιγότερο ενδιαφέρουσα. Ίσως ο 'Ειντριαν ήξερε κατά κάποιο τρόπο τι έκανε. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εγώ θα ήθελα να τη στερηθώ για οποιοδήποτε λόγο - καταλαβαίνετε.
Επέζησα. "Επέζησε για να διηγηθεί την ιστορία" έτσι δεν λέει ο κόσμος; Η Ιστορία δεν είναι τα ψέματα των νικητών, όπως είχα κάποτε διαβεβαιώσει απερίσκεπτα τον γερο-Τζο Χαντ τώρα το ξέρω πια. Είναι μάλλον οι αναμνήσεις των επιζώντων, οι περισσότερες από τις οποίες δεν έχουν να κάνουν ούτε με νίκες ούτε με ήττες.
Τζ. Μπαρνς
Επίσης, όταν είσαι νέος, νομίζεις ότι μπορείς να προβλέψεις τις πιθανές οδύνες και τη θλίψη που μπορεί να φέρει η ηλικία. Φαντάζεσαι τον εαυτό σου μόνο, χωρισμένο, χήρο, τα παιδιά να μεγαλώνουν μακριά σου, τους φίλους να πεθαίνουν. Φαντάζεσαι την απώλεια της κοινωνικής θέσης σου, την απώλεια της επιθυμίας - και του να είσαι επιθυμητός. Μπορεί να πας και πιο πέρα και να αναλογιστείς τον δικό σου θάνατο που πλησιάζει, έναν θάνατο τον οποίο, όποια συντροφιά κι αν έχεις μαζέψει γύρω σου, πρέπει να αντιμετωπίσεις μόνος. Όλα αυτά όμως γίνονται κοιτώντας μπροστά. Εκείνο που δεν μπορείς να κάνεις είναι να κοιτάξεις μπροστά και να φανταστείς τον εαυτό σου να κοιτάει πίσω από εκείνο το σημείο στο μέλλον. Να μαθαίνει τα νέα συναισθήματα που φέρνει ο χρόνος. Να ανακαλύπτει, για παράδειγμα, ότι καθώς λιγοστεύουν οι μάρτυρες της ζωής σου, υπάρχει λιγότερη επιβεβαίωση και κατά συνέπεια βεβαιότητα ως προς το τι είσαι και τι ήσουν. Ακόμη κι αν έχεις τηρήσει επιμελώς αρχείο -λόγια, ήχους, εικόνες-, μπορεί να διαπιστώσεις ότι έχεις προβεί σε λάθος αρχειοθέτηση. Πώς ήταν εκείνο πού συνήθιζε να αναφέρει ο Έιντριαν; "Ιστορία είναι η βεβαιότητα που δημιουργείται στο σημείο όπου οι ατέλειες της μνήμης συναντούν τις ανεπάρκειες της τεκμηρίωσης.
Αυτό δεν είναι άλλωστε η ζωή; Μερικά επιτεύγματα και μερικές απογοητεύσεις. Εμένα μου φάνηκε ενδιαφέρουσα, αλλά δεν πρόκειται να διαμαρτυρηθώ ούτε να εκπλαγώ αν κάποιοι τη θεωρούν λιγότερο ενδιαφέρουσα. Ίσως ο 'Ειντριαν ήξερε κατά κάποιο τρόπο τι έκανε. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εγώ θα ήθελα να τη στερηθώ για οποιοδήποτε λόγο - καταλαβαίνετε.
Επέζησα. "Επέζησε για να διηγηθεί την ιστορία" έτσι δεν λέει ο κόσμος; Η Ιστορία δεν είναι τα ψέματα των νικητών, όπως είχα κάποτε διαβεβαιώσει απερίσκεπτα τον γερο-Τζο Χαντ τώρα το ξέρω πια. Είναι μάλλον οι αναμνήσεις των επιζώντων, οι περισσότερες από τις οποίες δεν έχουν να κάνουν ούτε με νίκες ούτε με ήττες.
Τζ. Μπαρνς
Αναζητώντας τη γαλήνη
Θα ‘θελα λίγη απ’ τη δόξα των εξερευνητών
όχι σπουδαία πράγματα, μακρινά και παρθένα μέρη
αλλά να βρω ‘κείνο το σημείο (αν υπάρχει)
ανάμεσα στην άμπωτη κυκλοθυμία μου
και στην παλιρροιακή έξαρση της ψυχής μου.
Τη φαντάζομαι
σαν το τελείωμα ενός οργασμού
‘κείνο το ελαφρύ κύμα γαλήνης
μετά τ’ άξαφνο μπουρίνι των θαλασσοδαρμένων κορμιών
την ώρα
που μουγγαίνονται οι σκέψεις.
Δημήτρης Ευθυμίου
Θα ‘θελα λίγη απ’ τη δόξα των εξερευνητών
όχι σπουδαία πράγματα, μακρινά και παρθένα μέρη
αλλά να βρω ‘κείνο το σημείο (αν υπάρχει)
ανάμεσα στην άμπωτη κυκλοθυμία μου
και στην παλιρροιακή έξαρση της ψυχής μου.
Τη φαντάζομαι
σαν το τελείωμα ενός οργασμού
‘κείνο το ελαφρύ κύμα γαλήνης
μετά τ’ άξαφνο μπουρίνι των θαλασσοδαρμένων κορμιών
την ώρα
που μουγγαίνονται οι σκέψεις.
Δημήτρης Ευθυμίου
«Η ζωή είναι σαν να ζεις στην έρημο. Πρέπει να το συνηθίσουμε, ο κόσμος
είναι ο ίδιος. Πέφτει η βροχή και λουλούδια ανθίζουν, δίχως βροχή
μαραίνονται. Οι σαύρες τρώνε έντομα και τα πουλιά τρώνε τις σαύρες. Στο
τέλος το καθένα από αυτά πεθαίνει. Πεθαίνουν και ξεραίνονται, σβήνει μια
γενιά και γεννιέται η επόμενη. Έτσι είναι τα πράγματα και αν ο καθένας
ζει και πεθαίνει με τον δικό του τρόπο, στο τέλος αυτό που μένει είναι η
έρημος».
Χαρούκι Μουρακάμι
Χαρούκι Μουρακάμι
Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2014
Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2014
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)